In de nacht van zondag 9 februari 2020 op maandag 10 februari 2020 raasde de storm Ciara door ons land.
Weerman Frank Deboosere deelde op VRT NWS mee dat men rukwinden tot lokaal 130 kilometer per uur kon verwachten. De verwachting was dan ook dat de storm Ciara heel wat schade zou aanrichten.
Verder kon men op nieuwswebsites lezen dat het lang geleden is dat België geconfronteerd werd met zo’n zware storm. Net omdat het zo lang geleden is, zit er heel wat los in de natuur. Men verwachtte dat dit allemaal weg zou waaien.
Niet geheel onbelangrijk is de vraag in welke mate men aansprakelijk gesteld kan worden indien uw bomen schade aanrichten aan derden.
Deze vraag zal in onderstaand artikel worden toegelicht.
Aansprakelijkheid voor schade veroorzaakt door zaken die men onder zijn bewaring heeft.
Het Burgerlijk Wetboek bepaalt dat men aansprakelijk is niet alleen voor de schade welke men veroorzaakt door zijn eigen daad, maar ook voor die welke veroorzaakt wordt door de daad van personen voor wie men moet instaan, of van zaken die men onder zijn bewaring heeft.
Deze laatste zinsnede is van belang voor dit vraagstuk. Men dient zich de vraag te stellen of men bewaarder is van de zaak, of er sprake is van een gebrek in de zaak en of er een oorzakelijk verband is met de schade.
Deze punten zullen verder kort worden besproken.
1 Bewaarder van de zaak
Aangezien het Burgerlijk Wetboek vooropstelt dat men aansprakelijk is voor zaken die men onder zijn bewaring heeft, dient de aangesproken persoon daadwerkelijk ‘de bewaarder van de zaak’ te zijn.
De bewaarder van een zaak is de persoon die de zaak voor eigen rekening gebruikt, er het genot van heeft of ze bewaart, met de mogelijkheid er toezicht, leiding en controle op uit te oefenen.
Indien een boom op uw eigendom staat, bent u hiervan eigenaar. Als eigenaar heeft u de bevoegdheid om op de meest volstrekte wijze van een zaak het genot te hebben en daarover te beschikken. In dat geval zal u dan ook de bewaarder van de boom in kwestie zijn.
2 Gebrek in de zaak
U bent als bewaarder van een boom pas aansprakelijk indien de schade het gevolg is van een gebrek in die boom in kwestie.
Een gebrek wordt gedefinieerd als een abnormaal kenmerk waardoor die zaak in bepaalde omstandigheden schade kan veroorzaken. Het abnormale karakter van een zaak kan slechts worden beoordeeld door een vergelijking te maken met zaken van dezelfde soort en hetzelfde type op het ogenblik van de feiten, dit in het licht van de mogelijkheid om in bepaalde omstandigheden schade te berokkenen.
Het feit dat een boom omvalt of dat deze zware takken verliest, kan een bewijs van het abnormaal karakter ervan vormen.
Zoals reeds aangegeven in de inleiding, hebben verschillende media aangegeven dat de storm Ciara windsnelheden van 130 kilometer per uur zou kunnen halen. Men kan zich dan ook de vraag stellen of zelfs bomen, die geen abnormaal karakter vertonen (rottend takhout, e.d.), door deze windsnelheden zouden kunnen omvallen.
Bepaalde Belgische rechtspraak heeft inderdaad reeds beslist dat uit de abnormale gedraging van een zaak (lees: het omvallen van een boom) het bewijs van een abnormaal kenmerk kan worden afgeleid, wanneer elke andere oorzaak voor deze abnormale gedraging is uitgesloten. Deze rechtspraak is van oordeel dat men als schadelijder moet kunnen aantonen dat de schade enkel te verklaren valt door een gebrek in de zaak, bij uitsluiting van overmacht, een vreemde oorzaak of de daad van een derde of van het slachtoffer zelf.
In die zin oordeelt men al eens dat het, in geval van stormweer, niet vaststaat dat bomen die omvielen gebrekkig waren. Niettegenstaande dat het omwaaien van een boom een abnormaal gedrag van deze boom uitmaakt (bomen behoren immers recht te blijven staan), kan stormweer eveneens een redelijke verklaring uitmaken van het omvallen van een boom.
Het kan met andere woorden worden beargumenteerd dat de storm Ciara als overmacht of een vreemde oorzaak kan worden gecatalogeerd, hetgeen een aansprakelijkheid zou kunnen uitsluiten.
Besluit
Eenieder kan als bewaarder van een gebrekkige boom die schade heeft veroorzaakt worden aangesproken. Storm en noodweer kunnen in bepaalde gevallen de aansprakelijkheid evenwel uitsluiten.
Indien u aangesproken wordt als bewaarder van een gebrekkige boom die schade heeft veroorzaakt, is een gedegen argumentatie dienaangaande absoluut noodzakelijk. Hiervoor kan u zich steeds wenden tot AdLex Advocaten.
