Nieuw tijden vereisen nieuwe wetten, zo ook in het vennootschapsrecht. Met de Wet Digitalisering Vennootschapsrecht van 12 juli 2021 komt de wetgever tegemoet aan de verplichtingen opgelegd door de Europese Unie in 2019 om het gebruik van digitale instrumenten en processen in het kader van het vennootschapsrecht mogelijk te maken. In dit artikel schetsen wij voor u een van de meest in het oog springende wijzigingen: de mogelijkheid tot oprichting van vennootschappen vanop afstand.
1. Geen verplicht notarisbezoek vanaf 1 augustus 2021
Vanaf 1 augustus 2021 is het, in theorie, niet langer noodzakelijk om u fysiek naar een notaris te verplaatsen voor de oprichting van een vennootschap. De nieuwe wet voorziet in de mogelijkheid om de authentieke oprichtingsakte van bepaalde rechtspersonen vanop afstand te ondertekenen.
Het gaat dan om alle rechtspersonen waarvoor de wet de tussenkomst van een notaris voorziet. Ter informatie: voor de oprichting van VOF en een CommV is dit facultatief, voor de oprichting van een BV, CV en NV is dit verplicht.
De samenkomst met de notaris kan vanaf 1 augustus 2021 plaatsvinden via videoconferentie. De oprichting op afstand zal gebeuren via een elektronisch platform dat hiervoor ter beschikking wordt gesteld en dat beheerd wordt door de Koninklijke Federatie van het Belgisch Notariaat. Het plaatsen van een klassieke handtekening wordt in dat geval vervangen door een gekwalificeerde elektronische handtekening, waarbij de ondertekening met het eID de meest voor de hand liggende optie is.
2. Uitzondering: niet ingeval van een inbreng in natura
Natuurlijk bestaat er voor iedere algemene regel een uitzondering. In dit specifieke geval zal de oprichting vanop afstand niet mogelijk zijn wanneer de oprichting van de vennootschap gepaard gaat met een inbreng in natura.
De inbreng in natura is uitgesloten van de oprichting op afstand omwille van de bijkomende complexiteiten die deze verrichting met zich kan meebrengen, bijvoorbeeld wanneer de inbreng in natura de vorm aanneemt van een inbreng in nijverheid of een inbreng van onroerende goederen.
Een zorgvuldige juridische begeleiding is hierbij steeds noodzakelijk.
3. Het vetorecht van de notaris
Naast de hierboven omschreven uitzondering die de oprichting op afstand uitsluit, kan de notaris zelf de fysieke aanwezigheid van de oprichters eisen. Dit zal in de praktijk hoofdzakelijk voorkomen in de volgende gevallen:
- wanneer de notaris het vermoeden heeft dat er identiteitsfraude is (of wordt) gepleegd;
- wanneer een fysieke aanwezigheid noodzakelijk is om de notaris in staat te stellen de naleving van de regels aangaande de handelingsbekwaamheid van de oprichter of diens bevoegdheid om de rechtspersoon voor wiens rekening deze optreedt te controleren.
Om problemen in de toekomst te vermijden als gevolg van een materiële missing bij de oprichting van een vennootschap vanop afstand is het steeds aangeraden te voorzien in een zorgvuldige juridische begeleiding.
Besluit
Het oprichten van een vennootschap vanop afstand is een stap naar een verdere digitalisering van het vennootschapsrecht.
Dit betekent echter niet dat men zomaar onbezonnen vennootschappen kan oprichten, laat staan dat een materiële fout bij de oprichting al dan niet op lange termijn voor problemen kan zorgen.
Omdat het oprichten van een vennootschap in ieder geval niet zonder risico is en steeds maatwerk vereist, is het team van Adlex Advocaten steeds bereid u verdere toelichting en een advies op maat te verstrekken.
