Op 1 december 2020 treedt de nieuwe B2B-wetgeving (Wet 4 april 2019) inzake onrechtmatige bedingen in overeenkomsten tussen ondernemingen in werking. Concreet wil dit zeggen dat alle overeenkomsten dewelke gesloten, hernieuwd of gewijzigd worden na deze datum aan deze wetgeving moet voldoen.
1 Materieel en temporeel toepassingsgebied
De nieuwe B2B wetgeving treedt op 1 december 2020 in werking en is van toepassing op alle overeenkomsten gesloten tussen ondernemingen. Uitgezonderd zijn (i) de financiële diensten en (ii) de overheidsopdrachten. Dit betekent dat de nieuwe wetgeving dus niet van toepassing zal zijn op onderaannemingscontracten die voortvloeien uit een overheidsopdracht.
2 Zwarte lijst van onrechtmatige bedingen (artikel VI.91/4 WER)
De zwarte lijst bevat vier bedingen dewelke absoluut verboden zijn: (i) onherroepelijke verbintenis vs. voorwaarde waarvan de vervulling afhankelijk is van de wil van de andere partij, (ii) eenzijdige interpretatiebedingen, (iii) afstand van elk middel van verhaal en (iv) onweerlegbaar kennis- of aanvaardingsbeding.
Zo zal bijvoorbeeld een beding in een aannemingsovereenkomst waarin werd opgenomen dat alle bepalingen van de overeenkomst tussen de bouwheer en de hoofdaannemer ook integraal van toepassing zijn op de onderaannemer nietig zijn, indien niet kan worden aangetoond dat de onderaannemer hier daadwerkelijk kennis van heeft kunnen nemen.
3 Grijze lijst van onrechtmatige bedingen (artikel V.91/5 WER)
Naast de zwarte lijst met absoluut verboden bedingen heeft de wetgever ook een grijze lijst ingevoerd met acht bedingen dewelke onrechtmatig zullen zijn behoudens bewijs van het tegendeel: (i) eenzijdige wijzigingsbedingen, (ii) stilzwijgende verlenging of vernieuwing zonder redelijke opzegtermijn, (iii) omkering van het economisch risico zonder tegenprestatie, (iv) ongepaste beperking van rechten bij wanprestatie, (v) gebrek aan redelijke opzegtermijn, (vi) verregaande exoneratieclausules, (vii) beperking van bewijsmiddelen (viii) excessieve schadebedingen.
Een clausule in een bouwcontract waarin bijvoorbeeld werd bepaald dat meerwerken alleen betaald zullen worden mits voorlegging van een voorafgaand schriftelijk en ondertekend akkoord kan als nietig worden beschouwd.
4 Algemene toetsingsnorm (artikel VI.91/3, §1 WER)
De wetgever heeft naast de hierboven vermelde zwarte en grijze lijst ook een algemene toetsingsnorm in het leven geroepen. Op basis van deze algemene toetsingsnorm zal elk beding van een overeenkomst gesloten tussen ondernemingen dat, alleen of in samenhang met één of meer andere bedingen, een kennelijk onevenwicht schept tussen de rechten en plichten van de partijen onrechtmatig zijn. Om te beoordelen of een beding werkelijk onrechtmatig is, zal het moeten worden getoetst aan enkele beoordelingscriteria zoals o.a. de omstandigheden rond de sluiting van de overeenkomst, algemene economie van de overeenkomst, geldende handelsgebruiken,…
5 Sanctie
Onrechtmatige bedingen zullen nietig zijn en dus geen uitwerking krijgen. De Rechter kan deze nietigheid ook ambtshalve inroepen. Dit kan tot gevolg hebben dat uw overeenkomsten en algemene voorwaarden (deels) ongeldig zijn en deze bepalingen niet afdwingbaar zijn.
Besluit
Alle bedingen in overeenkomsten tussen ondernemingen gesloten, hernieuwd of gewijzigd na 1 december 2020 moeten dus aan de nieuwe B2B-wetgeving voldoen. Vaak komen deze bedingen ook voor in algemene voorwaarden. Laat daarom tijdig uw overeenkomsten en/of algemene voorwaarden grondig nakijken. Het team van Adlex Advocaten staat u graag bij. Aarzel niet ons te contacteren voor verdere toelichting of advies.
