Het coronavirus COVID-19 is in december 2019 uitgebroken in bepaalde delen van China (Wuhan). Sedertdien heeft het virus zich razendsnel verspreid en sinds kort werden ook de eerste gevallen gesignaleerd in België. Er worden allerhande maatregelen genomen om de verspreiding van het virus tegen te gaan zoals o.a. het plaatsen van (mogelijk) besmette personen in quarantaine, het annuleren van bepaalde vluchten enz. Maar welke gevolgen heeft het coronavirus voor u als werkgever of werknemer?
Er kunnen zich verschillende problematische situaties voordoen. Zo kan een werknemer omwille van privé- dan wel professionele redenen verblijven in één van de door het coronavirus getroffen landen en in de onmogelijkheid zijn om terug te keren naar België door bijvoorbeeld de annulatie van vluchten of een vliegverbod. Daarnaast is het mogelijk dat een werknemer (mogelijks) besmet is geraakt en in quarantaine dient te worden geplaatst. Tevens worden bepaalde ondernemingen geconfronteerd met een daling van hun cliënteel. Talrijke ondenkbare scenario’s komen sedert de uitbraak van het coronavirus op de proppen. Veel werkgevers en werknemers stellen zich de vraag welke impact deze situaties zullen hebben.
Afwezigheid van de werknemer wegens ziekte
Wanneer een werknemer getroffen wordt door het coronavirus zal deze afwezig zijn van het werk wegens ziekte en bijgevolg arbeidsongeschikt zijn. Net zoals in geval van andere ziektes, zal de werknemer een medisch attest van een arts dienen te bezorgen aan de werkgever.
Medische attesten afgeleverd door een buitenlandse dokter zijn evenzeer geldig. Als werkgever beschikt u uiteraard wel over de mogelijkheid om een controlearts te sturen.
Tijdelijke werkloosheid wegens overmacht
Indien een werknemer wegens overmacht (vliegverbod, quarantaine,…) in de onmogelijkheid is om te werken, kan beroep worden gedaan op het systeem van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht.
De werkgever dient hiervoor een aanvraag te doen door middel van een elektronische aangifte bij het werkloosheidsbureau van de exploitatiezetel. Het coronavirus moet uitdrukkelijk als reden worden voormeld op deze aangifte. Naast deze elektronische aangifte dient de werkgever bijkomend een schriftelijke aanvraag tot erkenning van de overmacht in te dienen. Deze schriftelijke aanvraag moet een gedetailleerde uitleg bevatten aangaande de reden van de werkloosheid desgevallend aangevuld met bewijsstukken.
Belangrijk hierbij is te benadrukken dat de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht niet zomaar kan worden ingeroepen. Er dienen concrete aanwijzingen te zijn van besmettingsgevaar. Preventieve maatregelen ter voorkoming van besmetting ressorteren hier bijgevolg niet onder.
Zo zal een werknemer die geconfronteerd wordt met de sluiting van de school van zijn kinderen evenmin kunnen terugvallen op het systeem van de werkloosheid wegens overmacht. De werknemer dient in dat geval andere opvangmogelijkheden te zoeken dan wel familiaal verlof te nemen.
Tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken
Tot slot is het mogelijk dat ondernemingen te maken krijgen met een aanzienlijke daling van hun cliënteel ten gevolge van het coronavirus. Voorbeelden hiervan zijn de Chinese restaurants of de verkopers van Chinese producten. Deze ondernemingen kunnen beroep doen op het systeem van de tijdelijke werkloosheid wegens werkgebrek of economische redenen.
Voor arbeiders kan de werkgever een elektronische aangifte doen bij het werkloosheidsbureau van de exploitatiezetel. Opnieuw moet het coronavirus duidelijk als reden worden opgegeven.
Voor bedienden is de situatie minder voor de hand liggend. Bedienden komen enkel in aanmerking indien de onderneming voldoet aan de preliminaire voorwaarden voor het invoeren van tijdelijke werkloosheid wegens economische oorzaken voor bedienden. Voor deze bedienden moet eveneens aan elektronische aangifte gebeuren met vermelding van de reden ‘coronavirus’.
Voldoet de onderneming niet aan de preliminaire voorwaarden kan hiertoe wel een aanvraag worden ingediend bij de Minister van Werk.
Besluit
Het coronavirus zorgt bijgevolg niet enkel op gezondheidsvlak voor heel wat problemen, maar heeft ook zeker een grote invloed op arbeidsrechtelijk vlak. Gelukkig kan in veel gevallen een medisch attest worden afgeleverd of worden teruggevallen op het systeem van de tijdelijke werkloosheid wegens overmacht of wegens economische oorzaken.
Desalniettemin zullen verschillende werkgevers en werknemers in de koude blijven staan en niet onmiddellijk een pasklare oplossing voorhanden hebben.
Indien u geconfronteerd wordt – in uw hoedanigheid van werkgever of werknemer – met een problematische situatie ten gevolge van het coronavirus, kan u zich steeds richten tot ons kantoor. Wij staan u graag bij.
