Minderjarige kinderen zijn in beginsel handelingsonbekwaam en kunnen niet persoonlijk in rechte optreden. Wat dan met geschillen die over het kind zelf gaan? Denk o.a. aan een discussie over de verblijfsregeling, de schoolkeuze, de hobby’s van het kind,…
De stem van het kind is in familiale geschillen wettelijk verankerd in zowel het hoorrecht van de minderjarige als het recht op persoonlijk contact tussen broers en zussen.
Het hoorrecht van het kind in familiale geschillen
Sedert 2014 is het hoorrecht van minderjarige kinderen wettelijk verankerd. Dit houdt in dat elk kind het recht heeft om gehoord te worden in de materies die hem/haar aanbelangen (o.a. de verblijfsregeling en het persoonlijk contact). Kinderen vanaf de leeftijd van twaalf jaar zullen een brief ontvangen van de rechtbank waarbij zij zelf kunnen aangeven of zij gehoord willen worden. In bevestigend geval, zullen zij door de rechter uitgenodigd worden om hun verhaal te vertellen. Dit gesprek vindt plaats zonder aanwezigheid van vader of moeder. Is het kind jonger dan twaalf jaar, dan zal de rechter oordelen over de vraag om gehoord te worden, waarbij men rekening houdt met o.a. de leeftijd en de rijpheid van het kind. Bij een kind jonger dan twaalf jaar zal de rechter met name oordelen of het verzoek redelijk en verantwoordbaar is in verhouding met de maturiteit van het kind.
Belangrijk is wel dat het kind hierdoor geen partij wordt in de procedure. Het is uiteindelijk aan de rechter en de betrokken partijen om te oordelen in welke mate men rekening (kan) houd(t)(en) met de inhoud van dit gesprek.
Het recht op contact tussen broers en zussen
Het lijkt vanzelfsprekend dat broers en zussen samen opgroeien. De praktijk is echter anders. Uit verscheidene studies blijkt immers dat broers en/of zussen na de breuk van hun ouders vaak apart opgroeien. Sedert de wet van 20 mei 2021 worden aan hen de navolgende rechten toegekend: het recht om niet van elkaar gescheiden te worden en het recht op persoonlijk contact.
Het hoofddoel van deze regel is dat de familierechter in discussies over het verblijf van minderjarigen (broers en zussen) zoveel als mogelijk eenzelfde regeling probeert na te streven. De familierechter zal dus rekening houden met de band tussen de broers en zussen en trachten om het verblijf samen te laten doorgaan. Wanneer eenzelfde regeling niet mogelijk is, zal de familierechter de contacten zoveel als mogelijk op elkaar proberen af te stemmen. Dit kan zowel via fysieke contactmomenten, ingeplande digitale (telefoon)calls,… Het belang van het kind zal hierbij steeds mee in overweging worden genomen.
Ook hier wordt het kind echter geen partij in de procedure en zal de rechter, die deze wettelijke bescherming aftoetst, rekening houden met de vorderingen en de wensen van de ouders.
De stem van het kind speelt wel degelijk een (alsmaar) belangrijke(re) rol in het familiale contentieux. Het blijft evenwel aan de ouders om een procedure en/of regeling met betrekking tot hun minderjarige kinderen aanhangig te maken bij de rechtbank. Wenst u een duurzame en gedragen regeling, dan adviseren wij om rekening te houden met alle concrete elementen.
Heeft u hierover vragen of wenst u een regeling met betrekking tot uw (minderjarige) kinderen te bekomen of te herzien? Aarzel dan niet om ons te contacteren. Wij adviseren u graag verder.
